معمولا مراکز بازیافت، لوازم الکترونیکی را بازیافت می‌کنند تا فلزات ارزشمند موجود در آن را جدا کنند. به علاوه، با انجام فرایند بازیافت می‌توان فلزات سمی مانند جیوه و سرب را نیز جدا کرد تا به محیط زیست آسیب نزند. بسیاری از لوازم الکترونیکی مانند تلویزیون و موبایل پس از مدتی دیگر قابل استفاده نیستند و می‌توان طلای موجود در آنها را بازیابی کرد. معمولا استخراج طلا از بردهای الکترونیکی نظیر مادربرد، RAM و واحد پردازش مرکزی به سه روش قالکاری، تیزاب و اسید نیتریک انجام می‌شود. اگر شما نیز در مورد مراحل انجام فرایند استخراج طلا کنجکاو هستید، این مقاله از بازار ضایعات را از دست ندهید.
چه بردهایی حای طلا هستند؟
ما می‌توانیم طلا را در قطعات الکترونیکی مختلفی مانند مادربرد، RAM، CPUو کارت گرافیک بیابیم. جالب است بدانید طلا به دلیل رسانایی بالا و مقاومت در برابر خوردگی در قطعات الکترونیکی بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استخراج طلا از ضایعات برد می‌توانیم مجدد آن را به چرخه تولید برگردانیم.
برخی از بردهای حاوی فلز طلا شامل موارد زیر هستند:
مادربرد (Motherboard)
مادربرد که تحت عنوان برد اصلی مدار چاپی نیز شناخته می‌شود یکی از اصلی‌ترین منابع فلز طلا است. معمولا اغلب مادربردها روی کانکتور و سایر اجزاء خود روکش طلا دارند.
ماژول حافظه (RAM)
معمولا RAMهای قدیمی مانند DIMM و SIMM حاوی پین‌هایی با روکش طلا هستند. طی فرایند استخراج، ما می‌توانیم این طلا را بازیابی کرده و به چرخه تولید برگردانیم.
واحد پردازش مرکزی (CPU)
CPU یکی از قطعات الکترونیکی است که احتمال بالایی دارد فلز طلا در آن یافت شود. پین‌ها و اتصالات این قطعه الکترونیکی می‌توانند حاوی فلز طلا باشند.
روش های استخراج طلا از بردهای الکترونیکی
به طور کلی، سه روش برای استخراج طلا از بردهای الکترونیکی وجود دارد که شامل قالکاری، تیزاب، و اسید نیتریک هستند. در ادامه، به شرح مراحل استخراج طلا به کمک این سه روش می‌پردازیم.
استخراج طلا از بردهای الکترونیکی با روش قالکاری
پیش از بررسی مراحل استخراج طلا با استفاده از روش قالکاری، باید توجه داشته باشید که اینکار به دلیل انتشار بخارات سمی می‌تواند خطرناک باشد. بنابراین، حتما باید از ماسک و تجهیزات ایمنی مانند عینک و دستکش استفاده کنید. از طرف دیگر، فرایند استخراج باید در محیطی با تهویه مناسب انجام شود. پیشتر در مقاله استخراج طلا از کامپیوتر گفتیم برای انجام قالکاری به تجهیزاتی مانند کوره و بوته ذوب احتیاج پیدا می‌کنید.
جمع آوری و آماده سازی
در مرحله اول، بردها و قطعات حاوی طلا را از لوازم الکترونیکی جمع آوری کنید. در این مرحله، باید قطعات پلاستیکی و غیر فلزی جداسازی شوند.
سوزاندن طلا در کوره
تمامی تجهیزات آماده سازی شده در کوره ریخته می‌شوند تا تبدیل به خاکستر شوند. در این مرحله، به کوره‌های کوچک‌تری نیاز پیدا می‌کنیم تا اکسید سرب و فلز نقره را در آن ذوب کنیم. پس از اینکه به اکسید و فلز زمان لازم را برای ذوب شدن دادیم، خاکستر را از کوره قبلی در کوره کوچک‌تر می‌ریزیم. شاید برای شما هم این سوال پیش بیاید که دلیل انجام اینکار چیست؟
همانطور که می‌دانید، در مرحله آماده سازی ما تمامی فلزاتی که شامل طلا نبودند را جدا نکردیم. وقتی خاکستر را روی اکسید سرب و نقره بریزیم، ناخالصی‌ها بر سطح اکسید سرب و نقره مذاب قرار می‌گیرند و ذرات طلا ته نشین می‌شوند. جالب است بدانید در این مرحله نقره نیز به همراه طلا ته نشین خواهد شد.
جداسازی طلا از نقره
در این مرحله، ناخالصی‌ها از ذرات ته نشین شده‌ی طلا و نقره جدا می‌شوند. پس از جداسازی طلا و نقره آنها را چکش کاری می‌کنند. سپس، ذرات چکش کاری شده‌ی طلا و نقره را در طرف جداگانه‌ای از جنس استیل می‌گذارند و به آن اسید نیتریک اضافه می‌کنند. با افزودن اسید نیتریک فلز نقره در آن حل می‌شود و به این ترتیب می‌توان طلا و نقره را از یکدیگر جداسازی کرد. در این مرحله، استخراج طلا با استفاده از روش قالکاری انجام می‌شود.
استخراج طلا از بردهای الکترونیکی با تیزاب
تیزاب سلطانی که تحت عنوان Aqua Regia شناخته می‌شود، ماده‌ای خورنده است که از اسید کلریدریک و اسید نیتریک تشکیل شده است.
برای بازیابی طلا با استفاده از این محلول، قطعاتی که حاوی فلز طلا هستند در تیزاب حل می‌شوند. در این مرحله، اگر اسید نیتریک را خنثی کرده و مقداری رسوب دهنده فلزات گرانبها مانند متا بی سولفیت اضافه کنیم، طلای موجود در این قطعات الکترونیکی استخراج شده و ته نشین می‌شوند.
استخراج طلا از برد های الکترونیکی به روش نیتریک
یکی از روش‌های استخراج طلا با استفاده از اسید نیتریک است. برای بازیابی طلا به این روش نیز ابتدا باید قطعات الکترونیکی حاوی این فلز را جدا کنیم و آنها را در ظرف حاوی اسید نیتریک و اسید کلریدریک بریزیم. سپس، تمامی قطعات الکترونیکی حاوی طلا را در ترکیب این دو اسید قرار می‌دهیم.
توجه داشته باشید که با شروع انحلال طلا در محلول اسیدی، ظرف بسیار داغ می‌شود. در این مواقع، شما باید به محلول زمان دهید تا فرایند انحلال تکمیل شود و از تماس مستقیم دست خود با ظرف خودداری کنید.
پس از انجام مراحل فوق، محلول را از قیف بوخنر رد کنید تا صاف شود. سپس، ترکیب آب و اوره را به ظرف حاوی اسید و طلای حل شده در آن اضافه کنید. در مرحله آخر، افزودن رسوب دهنده فلزات گرانبها کمک می‌کند فرایند استخراج طلا به اتمام برسد.
درامد استخراج طلا از برد
درامد حاصل از استخراج طلا به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل میزان طلای موجود در بردها، تعداد بردهای الکترونیکی، راندمان استخراج و قیمت طلا در بازار است. شما می‌توانید با استخراج طلا از تلویزیون یا دیگر لوازم الکترونیکی، علاوه بر کمک به محیط زیست درامد بالایی کسب کنید.
خطرات استخراج طلا از بردهای الکترونیکی
استخراج طلا از بردهای الکترونیکی مانند استخراج طلا از موبایل یا استخراج طلا از تلویزیون خطراتی نیز به همراه دارد. خطرات مربوط به استخراج طلا از قطعات الکترونیکی شامل موارد زیر هستند:
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی
معمولا ترکیب اسید نیتریک و اسید کلریدریک می‌تواند بخارات سمی آزاد کند که در صورت عدم احتیاط، خطرات جدی برای سلامتی دارند.
قرار گرفتن در معرض سرب
برخی از قطعات الکترونیکی، به ویژه قطعات الکترونیکی قدیمی حاوی فلز سرب هستند. اگر در معرض این فلز قرار بگیرید ممکن است بر سیستم عصبی شما تاثیر بگذارد و باعث بروز بیماری شود.
بازیافت بردهای الکترونیکی
بازیافت بردهای الکترونیکی فرایندی پیچیده است که نیاز به تجهیزات ایمنی و دانش پایه در علم شیمی دارد. بنابراین، بسیاری از افراد تصمیم می‌گیرند فرایند استخراج طلا را در منزل انجام ندهند. در چنین شرایطی، افرادی که بردهای الکترونیکی غیر قابل استفاده دارند این بردها را به مراکز بازیافت می‌فروشند تا آنها با امکانات گسترده‌تر، اقدام به بازیافت و بازیابی طلا کنند.
سخن آخر
طلا فلز با ارزشی است که به دلیل رسانایی بالا در قطعات الکترونیک به کار می‌رود. در این مقاله بررسی کردیم چه بردهایی حاوی طلا هستند و چگونه می‌توان طلای موجود در آن را بازیابی کرد. استخراج طلا از برد با اسید نیتریک، روش قالکاری و تیزاب سه روش مرسوم استخراج طلا از بردهای الکترونیکی است. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که برای استخراج طلا ازبرد باید نکات ایمنی را به دقت رعایت کنیم چون این مواد سمی هستند. اگر نحوه چگونگی استخراج طلا از لامپ هم برای شما سوال است به مقاله پیشین بازار ضایعات مراجعه کنید.
افزودن دیدگاه